Vào mỗi dịp năm hết, tết đến cứ vào ngày 30 tháng Chạp mỗi gia đình lại chuẩn bị mâm cúng tất niên để tiễn đưa năm cũ. Đây là một trong những phong tục của người Việt bao đời nay để nhớ về cội nguồn tỏ lòng thành kính với ông bà tổ tiên. Chính vì vậy ngoài việc chuẩn bị mâm cơm tươm tất thì văn khấn tất niên cũng vô cùng quan trọng. Nội dung sau đây sẽ hướng dẫn đầy đủ và chi tiết bài văn khấn tất niên năm 2023.
1. Cúng tất niên là gì?
Tất niên theo nghĩa chiết tự “tất” có nghĩa là hết, “niên” là năm, cúng tất niên là lễ cúng hết năm. Đây là một nghi thức không thể thiếu trong ngày tết được thực hiện vào ngày cuối cùng của năm tức ngày 30 tháng Chạp. Ngày nay việc cúng tất niên tùy thuộc vào hoàn cảnh và điều kiện gia đình có thể cúng sớm hơn, thông thường từ khoảng 25 - 30 tháng Chạp.
Người xưa vẫn có câu “Đói quanh năm no ba ngày Tết” như muốn khẳng định thêm về ý nghĩa và giá trị của ngày Tết. Nếu gia đình có cái Tết ăn to, đầy đủ tươm tất thể hiện trên mâm cơm cúng cho thấy một năm thuận buồm, xuôi gió mong muốn một năm mới được vạn sự như ý.
2. Ý nghĩa của cúng tất niên là gì?
Cúng tất niên dù chỉ đơn giản là một mâm cơm gia đình nhưng từ lâu trong tâm thức người Việt nó mang một giá trị lớn về cả mặt tâm linh lẫn tình cảm gia đạo. Ngày tất niên không chỉ đánh dấu kết thúc một năm mà còn là lúc gia đình sum họp, đoàn viên, đón con cháu từ xa trở về và nhìn lại thành quả một năm đã đạt được. Những câu chuyện được kể lại vui vẻ, đầm ấm mới thực sự là không khí của ngày Tết mà không một ngày nào trong năm có được.
Đặc biệt mâm cơm này còn có ý nghĩa về mặt tâm linh, là thời điểm để nhớ về cội nguồn ông bà tổ tiên, là lúc con cháu bày tỏ lòng thành. Do đó trong tâm niệm của người Việt dù có nghèo đói, túng thiếu những mâm cơm tất niên vẫn phải được đầy đủ và tươm tất. Bên cạnh đó lễ cúng này còn mang ý nghĩa đưa tiễn năm cũ, đưa tiễn những điềm xấu, chuyện không vui, vận hạn,... để chuẩn bị đón một năm mới, khởi đầu mới thuận lợi, tốt đẹp hơn.
3. Bài văn khấn tất niên?
3.1. Văn khấn tất niên ngoài trời
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày …… tháng Chạp năm ……….
Tín chủ chúng con là: …………………………………………………………………
Ngụ tại: ………………………………………………………………………………….
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Nay là ngày…. Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám …
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Văn khấn tất niên 30 Tết
3.2. Văn khấn tất niên trong nhà
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ: ……………..
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm: …………..
Tín chủ (chúng) con là:……………………………………………………………………….
Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………..
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Hôm nay là ngày 30 tết chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.
Nam mô a di Đà Phật! (cúi lậy)
Nam mô a di Đà Phật! (cúi lậy)
Nam mô a di Đà Phật! (cúi lậy)
4. Cúng tất niên thời điểm nào là tốt nhất
Tất niên được là hết năm theo phong tục người Việt xưa sẽ được tiến hành vào ngày cuối cùng của năm là ngày 30 tháng Chạp có thể diễn ra vào buổi trưa hoặc buổi tối. Nhưng với thực tế hiện nay nhiều gia đình tổ chức tất niên sớm với mong muốn có thể sum vầy được đông đủ con cháu trong gia đình. Dù vậy thì các nghi thức với ông bà tổ tiên vẫn phải được tiến hành đầy đủ vào ngày 30. Cùng với đó là tục tảo mộ để dọn dẹp mộ phần, thắp hương mời ông bà tổ tiên về ăn tết cùng gia đình.
5. Mâm cơm cúng Tất Niên đúng chuẩn
Trước khi làm mâm cúng tất niên hãy đảm bảo trên ban thờ đã được dọn dẹp, lau chùi sạch sẽ. Đặc biệt phần chân hương của năm cũ đã được rút trong ngày ông Công, ông Táo, các hoa lễ, hoa giả trên bàn thờ đã được đốt. Sau đó đến việc chuẩn bị mâm cơm cúng tất niên. Cơm cúng tất niên sẽ tùy thuộc vào điều kiện của từng gia đình có thể làm to hay nhỏ, món mặn hay chay nhưng không thể bỏ qua một số thứ như: trái cây, hoa tươi, nhang vòng, đèn cầy hoặc nến, rượu, tiền vàng, trầu cau. Ngoài ra các món như bánh chưng, bánh tét, giò, thịt lợn, chả,... là những món đặc trưng của ngày Tết. Ngoài ra các món cần được phải chế biến chín, bày ra đĩa và đặt ngay ngắn chính giữa trên bàn thờ.
Nội dung bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu hơn về nghi lễ cúng tất niên ngày tết cũng như bài văn khấn tất niên đầy đủ và chi tiết nhất. Hy vọng rằng những thông tin này trở nên cần thiết và có ích đối với bạn.
Nguồn: ngaydep365.com
